Chủ Nhật, 10 tháng 5, 2009

Lịch Sử Của Cây Guitar Bass

Lịch Sử Của Cây Guitar Bass

Thuật ngữ Bass Guitar ra đời khá muộn, khoảng đầu thập niên 60, khi cây đàn Contra Bass (còn được gọi là Arcobass hoặc Double Bass) được cách mạng hoá để trở thành cây bass điện ngày nay. Cây đàn bass nguyên thuỷ thuộc họ đàn Viol (họ đàn dây dùng vĩ để kéo bao gồm Violon, Viola, Violon Celle và Cello) xuất hiện từ thế kỉ thứ 17 với cái tên gọi đầu tiên là Violon da Gamba, cao khoảng 2m4 với 5 dây làm bằng ruột cừu hoặc ruột lợn (Gut strings).Cũng giống như các loại đàn cùng họ, cây Violon da Gamba cũng được kéo bằng vĩ (bow). Điểm thú vị của cây đàn này là lúc đầu nó được chia ngăn (fret) giống như cây đàn bass hiện đại. Đây là một điều trái khoáy vì những nhạc cụ trong họ Viol đều không chia ngăn trên cần đàn. Đến thế kỉ thứ 18, dây thứ năm và các ngăn được bỏ đi. Cây Violon da Gamba có hình dạng gần giống như cây Contra Bass sau này.

Đến thời điểm đó (đầu thế kỉ thứ 18), việc chơi cây đàn có kích thước to quá khổ với những sợi dây đàn to như sợi dây thừng là một cực hình. Việc lên dây cũng như thay dây cũng tốn khá nhiều công sức. Người ta đã nhiều lần tìm cách loại cái của nợ này ra khỏi dàn nhạc để phần bè trầm cho Violone (loại đàn này khác với Violin tức là vĩ cầm) và Cello đảm nhiệm. Tuy nhiên những nguời có tâm huyết với cây đàn này đã một lần nữa cải tạo nó, giảm kích thước của nó xuống khoản ngang đầu người (bằng khoản 3/4 kích thước cũ) và thay các dây ruột cừu bằng ruột mèo và thống nhất một cách lên dây chung (trước đây có đến 4 cách lên dây khác nhau). Cái vĩ cũng được bỏ đi để người chơi có thể dùng các ngón tay của mình để chơi.

Cây Contra Bass được cải tiến thêm vài lần nữa cho đến tận thế kỉ thứ 19 mới dừng lại. Người ta đã thử chế những cây Octobasse hay còn gọi là Grand Bass cao khoăng 15 feet , có ba dây và cần đến hai người để chơi. Tuy nhiên mọi cải tiến chẳng làm nên được gì nên tất cả trước sau đều thất bại.

Cây Contra Bass đến đầu thế kỉ 20 được giảm kích thước thêm một lần nữa,con ngựa (bridge) được nâng cao hơn và phần chân chống (tailpin) được gắn thêm ở dưới đáy để phần đáy đàn tránh tiếp xúc với mặt đất. Lần này người ta đặt cho nó cái tên Arco (sidon) Bass và thôi không nâng cấp cải tiến nữa. Cây Arco Bass được sử dụng khá nhiều trong nhạc Jazz, Blues, nhạc nhà thờ và nhạc Semi-Classic (trong nhạc Classic, nguời ta vẫn sử dụng cây Contra Bass). Cho đến nay, cây đàn này vẫn được sử dụng trong các nhà thờ bên cạnh Piano, Accordeon và Violin

Vậy gọi cây đàn rắc rối này bằng cái tên gì cho đúng: Contra Bass, Double Bass hay Arco Bass? Nếu gọi một cái tên chung thì Double Bass là cái tên chính xác nhất. Nguồn gốc của cái tên này thì có khá nhiều tranh cãi. Có nguời nói gọi là Double Bass vì kích thước và cường độ âm thanh của cây đàn này phát ra gấp đôi các loại nhạc cụ khác trong dàn nhạc giao hưởng (Nguời ta chỉ cần đến 1 cây Contra Bass trong một dàn nhạc trên 20 người). Có giả thuyết lại cho rằng cái tên gọi Double Bass xuất phát từ nhiệm vụ làm nền (doubling) của nhạc cụ này. Cũng có người bảo rằng chính hai khe cộng âm hình chữ C (doubled C-shape sound holes) nằm ở hai bên hông đàn đã khiến cho cây đàn mang tên là Double Bass, giả thuyết này xem ra kém thuyết phục vì các nhạc cụ họ Viol đều có Double Sound Holes hai bên thân cả. Trở lại vấn đề của chúng ta, như đã nói, Contra Bass có kích thước to hơn, khi chơi người chơi phải đứng để chơi, trong khi Arco Bass có kích thước nhỏ hơn, người chơi có thể ngồi và để cây đàn tựa vào người của mình như Cello.

Cây guitar bass ngày nay:

Đến năm 1959,cây Guitar Bass vẫn còn chưa ra đời. Nếu bạn đã từng xem Elvis Presley biểu diễn bài Heartbreak Hotel hoặc Hound Dog thì vẫn thấy sự hiện diện của cây Contra Bass phía sau. Đến năm 1960, nhu cấu chơi nhạc rock bắt đầu bùng phát mạnh mẽ, những nhà làm đàn đã điện khí hoá cây guitar mới bắt đầu nghĩ đến việc điện khí hoá cây đàn bass. Dựa trên hình mẫu của cây guitar điện, người ta bắt đầu tạo ra cây guitar bass gồm 4 dây bằng kim loại, cần đàn được chia thành các ngăn (từ 28-32 ngăn) với thùng đàn đặc và bộ phận khuyếch âm. Đến năm 1967 thì cây Guitar Bass 5 dây và 6 dây cũng ra đời và cho đến nay, đã có loại Guitar Bass 7 dây.Tuy nhiên về cấu tạo thì hầu như không có gì thay đổi nữa. Bass điện cũng sử dụng những đồ nghề giống như guitar điện chỉ trừ bộ phận biến âm Distortion ít được sử dụng hơn.

Sưu tầm

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét